İşletmenin personellere ve çevreye nasıl davrandığı, sosyal sorumluluk bilincinde olup olmadığı gibi konular sosyal uygunluğun alanına girer. Etik denetim olarak da bilinen sosyal uygunluk denetimi, işletmenin belirli sosyal ilkelere uygunluğunu tespit etmek amaçlı yapılır. İşletmenin üretim ve çalışma koşulları değerlendirilir. Sosyal uygunluk ilkeleri içinde şunlar yer alır:
- Ayrımcılık
- Cinsiyet eşitsizliği
- Çocuk işçiler
- Dezavantajlı sınıflara tanınan ayrıcalıklar
Toplumsal hassasiyetin olduğu bu konular, işyerlerinde tespit edilerek belirli çözümler sunulmaya çalışılır. Böylece çalışanlar arasında eşitlik sağlanabilir. “Sosyal uygunluk denetimi nedir” sorusuna kısaca “işyerinin sosyal açıdan daha sağlıklı bir ortama sahip olmasını sağlayan denetimlerdir” şeklinde cevap verilebilir.
Sosyal Uygunluk ve Sosyal Uygunluk Denetiminin Avantajları Nelerdir?
İşyerlerinin sosyal uygunluk standartlarına uygun hale gelmesini sağlayan sosyal uygunluk prosedürü daha pek çok fayda sunar. Bir işyerinin sosyal sorumluluk ilkelerine uygun olması ve danışmanlık hizmeti alması şu gibi avantajlar sağlar:
- Yeni iş alanları açılır.
- Müşterilerin kalıcı olmasını sağlar.
- Müşteri, üretici ve diğer tüm ortaklarla güçlü bir iletişim kurmaya yardımcı olur.
- Çalışanların işyerine bağlılığı artar ve işçi değişimi azalır.
- Güvenilir bir işyeri imajı yaratılır ve bu sayede işgücü daha mutlu olur.
- İşletme masraflarını düşürür.
- Rakiplerden ön plana çıkmayı sağlar.
- Şirketin saygınlığı ve prestiji artar.
Sosyal uygunluk içinde bulunan maddelerden bahsetmek gerekirse;
- Çocuk işçilik,
- Ayrımcılık,
- Çevre,
- Çalışma saatleri, ek mesai,
- Mobbing ve tacizi önleme,
- Haklar, talepler ve ücretler,
- İş sağlığı ve güvenliği,
- Disiplin prosedürleri,
- Rüşvet ve yolsuzluğu engelleme,
- Bir araya gelme, sendika ve örgütlenme özgürlüğü,
- Zorla çalıştırma şeklinde sıralanabilir.
Sosyal Uygunluk Denetçisi Ne İş Yapar?
Üretim yapan firmaları sosyal açıdan denetlemek, çalışma koşullarını incelemek, işin belli standartlara uygun yapılıp yapılmadığını tespit etmek için çalışan kişilere sosyal uygunluk uzmanı veya denetçisi adı verilir. Firmaların çalışma sistemini belirli aralıklarla denetlemesi gereken sosyal uygunluk denetçisinin bazı yetkileri şunlardır:
- Müşteri ihtiyaçlarına göre etik, güvenlik, sağlık ve teknik konularda sosyal uygunluk denetimi yapmak
- Denetim sonrası belirlediği riskleri ve yaptığı genel değerlendirmeyi raporlamak
- Yerel kanunları ve değişiklikleri takip etmek
- Sosyal uygunluğu artmak amacıyla onarıcı planlar hazırlayarak uygulanıp uygulanılmadığını takip etmek
- Çalışma standartlarının makul ve sürdürülebilir olmasını sağlamak
- Sertifikaları toplayıp bunları yenilemek ve eksikleri gidermek
Sosyal uygunluk denetçisi nedir ve sorumlulukları nelerdir soruları bu ilkelerle açıklanabilir.
Sosyal Uygunluk Denetiminin Önemi Nedir?
Kamusal alanda yaşanan baskıları engellemek açısından sosyal uygunluk yönetimi oldukça önemli bir konudur. Çalışanların performansı ve üretimde verimlilik elde etmek için sosyal açıdan güvenilir bir ortama ihtiyaç vardır. Sosyal sorumluluk çalışmalarının çalışanlara sağladığı yararların yanı sıra işyeri ve müşterilere de sunduğu pek çok avantaj vardır. Sosyal denetim yapılırken ele alınan süreçler ise şu şekilde sıralanabilir:
- Açılış konuşması
- İşletme gezisi
- Verilerin incelenmesi
- Personellerle görüşme
- Yöneticilerle görüşme
- Kapanış konuşması
- Düzeltme planının imzalanması
Sosyal uygunluk yönetim sistemleri sayesinde işletmeler bünyelerindeki sosyal uygunsuzlukları tespit eder ve buna yönelik çalışmalar yapar. Kendi kendini geliştirerek daha da büyür ve tüketiciler, kamuoyu, rakipler vb. gözünde olumlu bir imaj yaratır. Kısaca, itibar yönetimi yapmak olarak da düşünülebilir. Sosyal uygunluk maddeleri ülke iş kanunları, çevre kanunları, iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliğine uygun olmalıdır. Firmaların sosyal uygunluk standartlarını tespit etmek için özel olarak çalışan sağlık ve güvenlik birimleri vardır. Tezay Danışmanlık bu alanda hizmet veren, uzman denetçilerle çalışan bir firma olarak ön plana çıkmıştır.